دراسة ملحمة «علی بساط الریح» الرائعة

Authors

قاسم مختاری

abstract

الملحمة فن لم یتحدّث العرب القدامی عنه ولم یعرفوا قواعده وأصوله ولم یعطوا وجوده وعیاً صحیحاً، فلذلک یخلو الأدب العربی القدیم من الروائع الملحمیة البارزة، بما فی الکلمة من المعنی العلمی الدقیق؛ بل هناک ما یضاهی الملاحم، والتی یمکن العثور علیها فی العصور القدیمة للأدب العربی. أما فی الأدب الحدیث، فنجد شعراء بارزین أنشدوا ملاحم تاریخیة علی منهج قدیم، کأحمد شوقی وبولس سلامه وعمر أبو ریشة ولکنّ ملاحمهم لم تتمتّع من الخیال المُجنّح وهو ما نراه فقط فی ملحمة «علی بساط الریح» للشاعر الشهیر اللبنانی فوزی المعلوف الّذی برز حقاً فی هذا المیدان، فهو فی ملحمته قد أجاد فی الاستفادة من الخیال المجنّح والابتکاری الذی یُبدع صوراً ترکیبیة لا وجود لها فی عالم الواقع، وإن کانت ممکنة الوجود. إنه سار فی ملحمته علی نظام الملاحم الحدیثة الّتی شاعت فی أوربة مع «فیکتور هوغو» و«ملتون» وغیرهما، وتراءت فی شعره فلسفة أبی العلاءِ المعری ونظریات دانتی.  فوزی المعلوف شاعر مجدّد وخصب الخیال ولکنه شاعر الألم والتشاؤم والکآبة والذی ینطلق من داءه العضال فی حقبة من الزمن والذی أدّی إلی موته فی ریعان شبابه. هذه الملحمة رحلة خیالیة تنطوی علی فلسفة خاصّة فی الحیاة وتمجّد الصّفات الإنسانیة. فی هذه الملحمة تتجلی الروح الشرقیة والرومانسیة. إنّ الشاعر فی ملحمته هذه یبیّن لنا أنّ الإنسان لم یستثمر الاختراعات القیّمة الّتی أبدعها العباقرة لإحیاء البشریّة، بل توسّل بها لیقتل الشعوب بید آمنة؛ وفی الواقع أنّ هذه الملحمة ثورة علی التطور المادی الذی لا یؤدّی إلی سعادة الإنسانیة.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

استعاره شناختی و چگونگی نمود آن در قصیدة «علی بساط الریح» اثر فوزی معلوف

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از گذشته، نگاه نظریه­پردازان مختلف را بویژه در حیطة شناختی به خود معطوف ساخته است. آنچه در استعاره مهم است، تعیین الگویی است که بتواند در درک معنای آن به وضوح مؤثر باشد. در این پژوهش، استعاره از نگاه نو، با تأکید بر استعاره مفهومی- که نخستین بار جورج لیکاف و مارک جانسون مطرح کردند- بررسی شده است و طرح­واره­های تصوری آن؛ یعنی ساخت­های مفهومی که بر اساس تجربیات ...

full text

استعاره شناختی و چگونگی نمود آن در قصیدة «علی بساط الریح» اثر فوزی معلوف

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از گذشته، نگاه نظریه­پردازان مختلف را بویژه در حیطة شناختی به خود معطوف ساخته است. آنچه در استعاره مهم است، تعیین الگویی است که بتواند در درک معنای آن به وضوح مؤثر باشد. در این پژوهش، استعاره از نگاه نو، با تأکید بر استعاره مفهومی- که نخستین بار جورج لیکاف و مارک جانسون مطرح کردند- بررسی شده است و طرح­واره­های تصوری آن؛ یعنی ساخت­های مفهومی که بر اساس تجربیات ...

full text

بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و هم‌نشینی

نظریة محورهای جانشینی وهم­نشینی یکی از ابزارهای مهم مطرح در دانش معناشناسی و نقد فرمالیستی است که کارکردی ویژه­ در کشف معانی درونی در ساختارهای زبانی، به ویژه بررسی ادبیات معاصر و نوگرایی­های ادبی مؤلفان آن دارد. محمد­علی شمس­الدین یکی از شاعران نوگرای معاصر در عرصة ادبیات مقاومت لبنان است که با خلق شیوه­های نوین ارتباط میان عناصر کلام، دست به تصویر­آفرینی­های زیبا زده است. با توجه به پیچیدگی­ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
اللغة العربیة و آدابها

Publisher: پردیس قم دانشگاه تهران

ISSN 1735-9767

volume 9

issue 16 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023